رضا اویلوم، پژوهشگر «غیرهالیوودی» که اخیر کتابی در رابطه سینما ایران منتشر کرده در مصاحبه با خبر نگار آناتولی اظهار داشت: مردم کشورم ترکیه فیلمهای اهل ایران را به عنوان یک آثار سینمای بیگانه و فرنگی دنبال نکرده، بلکه آن را نظیر بخشی از ناحیه خویش می دانند. چه بسا در حالتیکه لازم باشد این فیلمها را با دوبله ترکی مشاهده مینمایند.
او در ادامه این گفتگو همینطور تصریح کرد: مشترکات فرهنگی و روابط دو سرزمین مخاطبان ترک را به سینما ایران علاقهمند نموده است. در گذشته سینمای مصر هم در ترکیه هواداران چشمگیری داشت. در اوایل تاسیس جمهوری ترکیه، فیلمهای مصری مخاطبان بیشتری نسبت به دیگر کشورهای غربی داشتند.
کشور ایران فرهنگ وتمدن تاریخی و جغرافیایی را به رغم تغییر تحول حکومتها از دست نداده است. بیشتر مردم با شعر و ادبیات کشورشان شناخت دارند. این ارتباطات با گذشته موجب غنی شدن سینما هم شدهاست. بهعنوان نمونه اسم یک فیلم عباس کیارستمی، برگرفته از رباعیات خیام است.
قانون دولتی چالشی علیه فیلمسازان سینما ایران
قانون ها دولتی کشور ایران و چارچوبی که برای فیلم های این میهن رقم خورده، امری محدود کننده و در بعضی مواقع نیروی محرک خلاقیت است. بعضی از این مقررات موجب تقویت و برخی هم مانع گسترش آن شدهاست. بر اثر این محدودیتها بعضی کارگردانان مجبور به مسافرت شدند.
سینما ایران در گذشته و بعداز انقلاب این سرزمین
چندین فرق مهم میان دو دوره سینمای کشور ایران در قبل و پس از انقلاب سال 1979 این مرزوبوم موجود است. حمایت سینما بوسیله دولت و مرزبندی هایی که بوسیله آن بعد از انقلاب کشیده شدهاست تفاوت مهم این دو دوره به شمار میرود.
ادبیات بی نیاز کشورایران در هر دو دوره تاثیر متعددی بر سینما داشته است. گذشته از این انقلاب، موضوعات سینمای ترکیه و کشورایران نیز به هم نزدیکتر بودند. جنید آرکین (فخرالدین) هم در چندین فیلم اهل ایران بازی کردند. ناصر ملک مطیعی و بیک ایمانوردی نیز در اثر ها ترک نقش ایفا کردند.
گسترش سینمای سیاسی دو مرز و بوم در یک مسیر موازی ادامه یافت. بعضی اقدمات مثل عدم حمایت دولت جمهوری اسلامی ایران از سینمای داخلی و ارایه تسهیلات ویژه به اثر ها خارجی در آن زمان موجب پیدایش بعضی مشکلات شد. در ترکیه چنین مشکلی وجود نداشت و فیلم های داخلی مخاطب خویش را محافظت کردند.
جشنوارههای بینالمللی مهمترین زمان برای معرفی سینمای کشور ایران
سینمای جمهوری اسلامی ایران در جشنوراه های معتبر جهانی نظر کارگردانان و هیئت داوری را جلب نموده است. هنگامی فیلمی از جمهوری اسلامی ایران درین رویدادها شرکت میکند، مورد توجه قرار میگیرد. موفقیت کارگردانان دراین جشنوارهها برای اثرها بعدی هم فضای مثبت ایجاد میکند.
زمینه بیشتر جشنوارههای بینالمللی درام است. در کشورایران شاهد اثراتی با موضوعات متفاوت هستیم. سینمای کشورهایی مثل کشور ایران نمیتوانند در مورد اکشن با هالیوود رقابت نمایند. به همین بهانه احساسات انسانی و منعکس شدن خوب آن به مخاطب، دغدغه مهم کارگردان میباشند.
مردم جمهوری اسلامی ایران بیشتراز شهروندان ترکیه سریال های این کشور را دنبال می نمایند. این نویسنده برنا سینما که قرار است بهعنوان سخنران در سی وهفتمین فستیوال جهانی فیلم فجر حضور داشته باشد؛ در رابطه نگاه ایرانیها به سینمای ترکیه هم گفت: بخش اعظم مردمان کشور ایران سریالهای ترک را بهتر از ما دنبال می کنند. آنان بارها در رابطه بازیگران این سریال ها از من پسیده اند. تمام سینماگران کشور ایران، نوری بیلگه جیلان و ییلماز گونی دو کارگردان ترک را میشناسند. با دقت به وسعت سینمای ترکیه , این زمینه اهمیت دارااست.
شناخت ایرانیان با کارگردانان تازه ما ارتقاء یافته است. پروژههای مشترکی بوسیله فیلمسازان دو کشور انجام یافته، ولی متاسفانه به سطحی نرسیده که توجه طرفین را جلب نماید. هر دو کشور نگاه به غرب دارا هستند. بایستی با کارگردانان اهل ایران بیشتر آشنا شویم.

سینما ایران
فیلم های ترکی سینما ایران تاثیر مثبتی در گسترش روابط با ترکیه دارا هستند. اویلوم که از بانیان برگزاری اولیه فستیوال هفته فیلمهای ترکی در سینما ایران است دراین مورد هم اظهار داشت: سه سال پیش در سفر به جمهوری اسلامی ایران این پدیده را مشاهده کردم. جشنوارهای با حمایت ادراه فرهنگ و تمدن و هنر استانبول برگزار کردیم. درین فستیوال فیلمهایی در رابطه تمدن کشور ایران ولی به زبان ترکی دیدیم که با استقبال تماشاگران هم مواجه شد. این گونه جشنواره موجب تقویت روابط فرهنگی و هنری دو مملکت خواهد شد.
هالیوود برای ساخت رویکرد منفی نسبت به بقیه کشورها تلاش می نماید. این نویسنده که تا به امروز 6 کتاب در رابطه سینما کشورهای متعدد منتشر نموده است، درباره با پژوهش های اخیر هم خاطرنشان کرد:از 5 سال گذشته تا به امروز سینمای کشورهای متفاوت را ارزیابی و نتیجه پژوهشم را منتشر خواهم کرد. کتبی در مورد آثار آلمانی، روس، آمریکای لاتین، خاور دور و آموزش سینما از زبان کارگردانان سرشناس دنیا را نیز نوشتهام.
سینمای هالیوود سعی در ایجاد رویه منفی نسبت به دیگر کشورها دارد. مردمان خاورمیانه در هالیوود، تروریست جلوه داده و کمتر نقش مثبت برای آن ها در لحاظ گرفته میگردد. سینمای هالیوود دراین باره رویکرد بسیار تکراری را اتخاذ میکند.
با نوشتن 6 کتاب برای معرفی سینما کشورهای متعدد به مردم ترکیه کوشیدهام. کتابی هم در رابطه سینمای دنیا عرب و جمهوری اسلامی ایران دارم. سینما ایران را جداگانه نظارت کرده و کتابی ویژه دراین نوشتم. حدود دو سال در رابطه بخش اعظم اثرها سینمای کشورایران پژوهش انجام داده ام.
نویسنده «کتاب سینما ایران» در پایان این رای زنی همینطور تصریح کرد:
این کتاب با تاریخچه سینما ایران آغاز شده و تا اوایل سال 2019 ادامه دارد. سینمای قبل از انقلاب کشورایران و همینطور تاثیر این رخداد سیاسی بر عصر های بعدی را آنالیز کردم. رویکرد 10 کارگردان اهل ایران از سایر بخشهای این کتاب است. به مورد موفقیت 10 فیلم برتر کشور ایران در بیرون و نقش زن در سینمای این کشور هم پرداختهام.
